ANWAR “SI SESUMPAH”: MENGUASAI DIPLOMASI DENGAN TUJUAN YANG JELAS

Lawatan Donald Trump ke Malaysia pada 26–27 Oktober 2025 menandakan detik bersejarah dalam hubungan dua hala.

Memandangkan bekas Perdana Menteri Najib Abdul Razak sebelum ini tidak berjaya mendapatkan hasil dari perbincangan dengan Trump walaupun telah melobi, lawatan Presiden Amerika Syarikat ke Malaysia telah membantu mengangkat imej Perdana Menteri Malaysia, Anwar Ibrahim, sebagai pemimpin Islam antarabangsa dari Asia Tenggara.

Penyertaan Presiden AS dalam Sidang Kemuncak ASEAN turut memberi isyarat komitmen baharu untuk memperkukuh hubungan perdagangan dan memajukan kerjasama antarabangsa di seluruh rantau ini.

Malaysia, Negara Berdaulat yang Tidak Berpihak

Malaysia, selaras dengan prinsip lama keterlibatan konstruktif, terus memposisikan dirinya sebagai negara yang bersedia bekerjasama dengan semua pihak demi manfaat bersama.

Pendekatan ini diperkukuh lagi oleh falsafah Anwar yang mengubah lawan menjadi rakan, yang secara nyata telah memperdalam hubungan diplomatik Malaysia dengan kuasa-kuasa dunia.

Petikan daripada artikel yang diterbitkan dalam Sunday Star pada 3 Oktober 1993 oleh wartawan ketika itu (kini, Datuk Seri) Wong Chun Wai.

Beliau ialah aset negara—seorang pemimpin luar biasa yang mampu menjalin hubungan dengan rakan sejawat antarabangsa. Keupayaannya untuk memupuk dialog dan kerjasama merentas jurang menjadikannya tokoh tersohor di pentas dunia.

Detik Santai Trump dalam Budaya “Iklim Panas”

Sesungguhnya, lawatan Trump kali ini telah mewujudkan keakraban antara kedua-dua pemimpin.

Dua isyarat penting daripada Presiden Trump minggu ini—yang disambut mesra oleh Anwar sendiri—menandakan permulaan baharu dalam hubungan AS-Malaysia, satu penghormatan yang jarang diberikan kepada negara bersaiz seperti Malaysia.

Keakraban antara Presiden Trump dan Anwar benar-benar luar biasa.

Tidak seperti pendahulu mereka, kedua-dua pemimpin ini menongkah arus—mengamalkan diplomasi peribadi demi membina kepercayaan dan rasa hormat bersama.

Berbanding ucapan tidak menyenangkan oleh bekas Naib Presiden AS, Al Gore pada tahun 1998 yang dianggap sebagai tamparan kepada Dr Mahathir Mohamad, hubungan mesra antara Anwar dan Trump telah mencapai satu pencapaian yang mungkin tidak dapat dicapai melalui saluran diplomatik tradisional dalam tempoh singkat lawatan Trump ke Kuala Lumpur.

Perbezaan antara Al Gore dan Trump ialah kedua-duanya berasal dari budaya “iklim sejuk”, namun Trump—seperti pendahulunya Jimmy Carter—lebih memahami budaya “iklim panas”.

(Untuk memahami perbezaan antara budaya “iklim panas” dan “iklim sejuk”, bacalah buku kecil tulisan sahabat saya, Sarah Lanier, bertajuk Foreign to Familiar. Beliau dengan murah hati telah menghadiahkan saya salinan lembut (PDF) secara percuma ketika saya memerlukannya untuk tujuan doktor falsafah teologi saya. Saya menunaikan janji untuk tidak memberikan PDF itu kepada sesiapa, termasuk rakan-rakan pelajar saya, sebaliknya mempromosikan bukunya sekarang kerana ia sudah tersedia dalam talian.)

Anwar dikenali ali kerana keupayaannya untuk bersikap santai, malah sesekali menghiburkan khalayak dengan lagu-lagu daripada artis kegemarannya—Elvis Presley.

Gaya rambut Trump, meskipun lebih kontemporari dan kurang berstruktur, tetap mengekalkan lengkungan ikonik dan gaya berat di bahagian hadapan—mengingatkan kita kepada pompadour lagenda Raja Rock ’n’ Roll.

Semalam, pada saat saya mencoretkan renungan ini, saya tertanya-tanya: mungkinkah kedua-dua pemimpin sedang bersantai sambil menikmati beberapa lagu daripada himpunan abadi Elvis—merapatkan jurang budaya bukan sekadar melalui diplomasi, tetapi juga melalui muzik?

Ini sangat berbeza dengan sikap berhati-hati Trump semasa rundingan dua hala bersama Najib dahulu, berbanding kehangatan yang ditunjukkan baru-baru ini: menjemput Anwar menaiki kereta presiden dan berkongsi detik santai di atas karpet merah sejurus tiba di lapangan terbang Kuala Lumpur.

Dua isyarat ringan ini mencerminkan penghargaan beliau terhadap layanan mesra Malaysia dan keterbukaan Anwar. Bersama-sama, ia menunjukkan bahawa apabila pemimpin bersikap terbuka, hubungan insani yang tulen mampu membuka jalan kepada kerjasama antarabangsa yang berkekalan.

Apa yang Dunia Inginkan

Akhirnya, para pemimpin dunia harus mengutamakan keamanan dan kesejahteraan rakyat melebihi permusuhan dan perpecahan.

Anwar turut menunjukkan kepada Trump bahawa, walaupun Malaysia kini menjadi anggota blok BRICS, pendekatan beliau terhadap Presiden AS menegaskan pendirian Malaysia yang seimbang dan berprinsip—mendapat penghormatan daripada Washington dan Beijing, serta mengukuhkan peranan Malaysia sebagai pembina jambatan dalam landskap geopolitik yang kompleks.

Penandatanganan Kuala Lumpur Accords minggu ini—hasil rundingan bersama Presiden Trump dan Anwar —membuktikan bahawa negara-negara yang secara sejarahnya pernah berseteru seperti Kemboja dan Thailand masih mampu mencari titik persamaan dan bekerjasama sebagai sebuah rantau yang bersatu.

Sekiranya usaha bersama Anwar dan Presiden Trump melangkaui rundingan damai Kemboja–Thailand dan berjaya melibatkan Israel serta Gaza dalam perundingan Timur Tengah secara rasmi, maka tidak mustahil suatu hari nanti kedua-dua tokoh ini—dan Malaysia sendiri—akan meraih pengiktirafan tertinggi dunia, mungkin juga Hadiah Nobel Keamanan.

Tiada rakyat Malaysia pernah menerima penghormatan antarabangsa sedemikian; maka sudah tiba masanya seorang pemimpin negara bangkit mengatasi prasangka budaya dan geopolitik demi mengejar keamanan sejagat.

Kembali ke Medan Politik

Seperti lazimnya, sebaik sahaja Sidang Kemuncak berakhir, kedua-dua pemimpin akan kembali ke gelanggang politik domestik yang penuh dengan pengkritik.

Namun akhirnya, hasil nyata daripada kerjasama mereka—bukan hiruk-pikuk kritikan partisan—yang akan membentuk penilaian awam dan menentukan warisan kepimpinan mereka. Tidak mengejutkan jika para pengkritik dari kedua-dua pihak cuba memperkecilkan rundingan hujung minggu itu atau memutar naratif baharu untuk menggambarkannya sebagai kegagalan.

Namun persepsi sering dibentuk oleh agenda—apa yang benar-benar penting ialah hasil yang mampu bertahan di luar tajuk utama.

Apa yang penting bagi rakyat Malaysia, dan seluruh dunia, ialah keamanan, bukan peperangan; dan bagi komuniti perniagaan, keutamaan jelas terletak pada pengukuhan hubungan dua hala dengan Amerika Syarikat.

Namun bagi Anwar, aksi keseimbangan diplomatik masih berterusan—beliau perlu mengemudi hubungan baiknya dengan Presiden China, Xi Jinping, dengan kecekapan yang sama.

Jika ada pengkritik yang melabel beliau sebagai “sesumpah politik”, maka kebolehsuaian Anwar telah memberi manfaat besar kepada Malaysia.